Nederigheid – We kunnen van iedereen wel iets leren.

Verwondering – Elk moment biedt een gelegenheid om onszelf te verbazen.

Dienstbaarheid – Er is vaak meer voldoening in anderen hun doelen te helpen bereiken.

Energie – Beweging is de basis van interactie. Blijf jij nog op de loopband als iedereen al heeft afgehaakt?

Humor – Op de moeilijkste momenten zeggen we soms “over 10 jaar zullen we hier allemaal hard om lachen.”  Waarom zou je wachten? Humor verandert hoe je denkt.

Nieuwsgierigheid – Elk moment biedt een gelegenheid om te leren.

Verwarring – We hebben allemaal het recht om zelfs het meest eenvoudige niet te begrijpen. Dit is immers de basis om echt te kunnen leren.

Focus – Focus is deel van jouw kompas bij elke stap. Je kunt niet weten dat je aangekomen bent als je niet meer weet waar je naartoe ging.

Roeping – Roeping maakt focus en energie echt eenvoudig.

Oefening – Er is in elke situatie minstens één vaardigheid die je kunt oefenen die van pas komt bij het vervullen van jouw roeping.

Risico – Steek je nek uit voor wat je belangrijk vindt.

“Maar” wordt door velen aanzien als een vies woord. Sommigen beweren dat we “maar” zelfs niet zouden mogen zeggen in ons taalgebruik. Nochtans gebruiken we het allemaal dagelijks, misschien tientallen keren per dag.  Ik vind “maar” een uitstekend woord!

Even terug kijken naar de betekenis van het woordje “maar”.  Het woord “maar” duidt een tegenstelling aan, bijvoorbeeld wanneer je zegt: “Vroeger was hij arm, maar nu is hij rijk.”  In de combinatie “ja, maar …” zorgt deze tegenstelling dat je dus eigenlijk “nee” zegt.  Daarom zien we wel eens trainers en coaches prediken om “Ja, en ..” in de plaats te gebruiken.

Dit creëert een aantal interessante mogelijkheden, er zijn immers een aantal coaching situaties en situaties op de werkvloer waarin het creëren van deze tegenstellingen juist wel nuttig is.  In mijn coaching gesprekken met managers blijkt telkens weer hoe moeilijk het is om te kunnen “Nee” zeggen.  En dus zeggen ze “Ja”.  Een “Nee, maar …” waarbij je daarna een aantal opties geeft onder welke voorwaarde het gevraagde wel zou kunnen, kan betere resultaten opleveren.

Stel je volgende situatie voor waarbij je voltijds aan rapport A werkt, daarbij tijd tekort hebt voor jou andere dagelijkse taken en de deadline voor rapport A nadert snel.  Op dat moment komt de baas van jouw baas eraan, die jou vraagt om snel (tegen gisteren) een ander nieuw en bijkomend rapport B te schrijven.  Dan heb je volgende keuzes in jouw antwoorden:

“Ja”: nu is het jouw probleem, rapport A zal mislopen, rapport B zal niet fantastisch zijn en misschien ook mislopen, en jouw dagelijkse taken worden ook een ramp deze maand.  Dat wordt een slechte evaluatie.

“Nee”: dit is een moeilijke noot om te kraken, je zegt immers nee tegen de baas van jouw baas.  Het zou niet mogen, maar meer dan waarschijnlijk krijg je ook een negatieve evaluatie op het einde van de rit, onder het motto dat deze werknemer niets extra wil doen.

“Nee, maar als je me uitstel geeft voor rapport A en me vrijstelt van mijn andere dagelijkse taken, dan kan het wel.”  In deze genuanceerde “nee” ligt de bal in het kamp van het leiderschap van het bedrijf, en is het aan hem om de prioriteiten te verschuiven en te beslissen wat belangrijk is, of zoals Stephen Covey in zijn boek “The 7 habits of highly effective people” schrijft: “Put first things first.”

Wanneer men over motivatie spreekt, wordt er vaak verwezen naar het pijn of plezier principe dat Tony Robbins zo vaak gebruikt en beschrijft. En ik geef toe dat ik me daar in het verleden ook wel eens aan schuldig gemaakt heb. We vergeten daarbij meestal de derde optie , of soms zijn coaches zelfs niet bewust dat er een derde optie bestaat.
De eerste twee opties zijn evident. De basis van de eerste optie is dat pijn ons belet of dwingt om acties wel of niet te nemen. (Wanneer er twee pijnen in competitie zijn heeft de grootste pijn de overhand, tot de mindere pijn voldoende aangezwollen is en de overhand neemt. Dat noemen we dan uitstelgedrag.) De basis van de tweede optie is dat plezier ons ertoe aanzet of belet om iets wel of niet te doen. Opnieuw kan een groter plezier de overhand krijgen op een kleiner plezier. Het wordt iets moeilijker wanneer we voor onszelf een plezier in competitie plaatsen met het vermijden van een pijn, maar daar zullen we het in dit artikel niet over hebben.
De derde optie is die van de dwingende of geleidende hand. Benedictus verwijst er al naar in zijn regels die hij in het begin van de zesde eeuw schreef. In de derde optie nemen we wel of niet actie omwille van een zachte of dwingende vorm van (be)geleiding. Stel je voor, midden in de nacht, je staat te wachten in jouw auto aan een verkeerslicht dat op rood staat.  Niemand in de buurt. Geen camera’s of flitspaal. En toch blijven de meesten onder ons wachten tot het verkeerslicht op groen slaat. Het rode licht leidt ons om stil te staan, zonder van pijn of plezier gebruik te maken. Je zou kunnen opmerken dat we hier geconditioneerd zijn omdat er met door het rode licht rijden op andere momenten wel pijn geassocieerd is. Maar neem dan het vliegje dat wel eens in een herentoilet geschilderd wordt. Of het experiment van illusionist Derren Brown waar hij een portefeuille in een drukke straat op de grond laat liggen, en die niet opgeraapt wordt omdat er een witte lijn rond geschilderd is.
Dit maakt dat we meer mogelijkheden hebben om te sturen dan we meestal denken. Dat er, wanneer we eventjes nadenken over wat we willen bereiken met onszelf en met anderen, meer opties zijn dan enkel straffen en belonen, namelijk dat we ook kunnen voor een gepaste geleiding kunnen zorgen. En wie weet bestaat er nog een vierde optie, of een vijfde, .. die aan onze aandacht ontsnapt is.

Ik koop duidelijk meer boeken dan ik in dit leven kan lezen, en dat is met het snellezen mee gerekend. En voor wie in reïncarnatie gelooft, er is nog nooit iemand samen met zijn boekenkast gereïncarneerd. Ik sta stapels boeken achter op wat ik gelezen wil hebben.

Toch heb ik sinds kort mijn lees-efficiëntie opnieuw wat kunnen verhogen:

Tip 1: Ik ben een fan geworden van audio-boeken.  Dit lost het probleem niet op, maar het zorgt wel dat ik per week – gezien de vele momenten onderweg – een extra boek kan “lezen”. Er is een groter aanbod in Engelstalige audio-boeken via websites zoals audible.com, en ook via iTunes, maar je vindt op iTunes ook Nederlandstalige boeken, en de site bol.com biedt wel Nederlandstalige audio-boeken aan.  Ik weet niet van de andere sites, maar audible.com biedt een goedkoop abonnement aan waar je elke maand 1 boek kunt downloaden. Bovendien hebben ze een speler op iPhone met een eenvoudige knop die toelaat om 30 seconden terug te spoelen, wat handig is als je even de draad kwijt bent.

Tip 2: Ik vind audio-boeken soms behoorlijk moeilijk om te volgen en om overzicht te houden in het boek.  Daarom ben ik ook een fan geworden van websites met  samenvattingen van boeken.  Die maken het makkelijker om te volgen. Zelf gebruik ik meestal Engelstalige samenvattingen – ik lees ook veel Engelstalige werken – maar een korte zoektocht op Google toont evengoed Nederlandstalige samenvattingen van boeken.

Tip 3: En dit weekend merkte ik dat het zelfs niet duur hoeft te kosten, want zelfs de openbare bibliotheek heeft een aanbod met audio-boeken ter beschikking.

Ik weet wel, het ene vervangt het andere niet; net zoals ik niet alle boeken wil snellezen.  Maar het verhoogt wel mijn lees-bandbreedte en ik gebruik mijn tijd die anders makkelijker verloren zou zijn. Hopelijk wist je dit allemaal al, en gebruik je al lang jouw verloren tijd beter dan mezelf.